|
Zdrowe naczynia
Wszyscy wiemy, co robi chirurg og�lny, ortopeda, coraz wi�cej s�yszymy o neuro - i kardiochirurgii. Ale chirurg naczyniowy? Z tym ju� gorzej. A przecie� ca�y nasz organizm pokryty jest sieci� naczy�: �y� i t�tnic, a od ich prawid�owego funkcjonowania zale�y nie tylko zdrowie, ale i �ycie. O chorobach naczy� i metodach ich leczenia rozmawiamy z dr med. Maciejem Sybilskim z oddzia�u chirurgii naczyniowej Szpitala Praskiego. Wasz zesp� przeni�s� si� na Prag� z renomowanego szpitala MSWiA. Tu jest lepiej? S� tu bardzo dobre warunki dla zabieg�w chirurgii naczy�: doskonale wyposa�ona sala operacyjna, tomograf komputerowy wysokiej jako�ci, pozwalaj�cy na dobre obrazowanie naczy�, czyli tzw. angio-TK. Jest te� aparat do bada� angiograficznych i zabieg�w wewn�trznaczyniowych. To sk�oni�o nasz zesp� do otwarcia tu oddzia�u. W centrum Pragi zapotrzebowanie na tego rodzaju diagnostyk� i leczenie jest bardzo du�e. Niewiele wiemy o chorobach naczy�... Choroby naczy� mo�na najog�lniej podzieli� na te, kt�re dotycz� t�tnic i te, kt�re zwi�zane s� z �y�ami. Ponad 90% problem�w zwi�zanych z t�tnicami to mia�d�yca. G��wnie dotyczy to ko�czyn dolnych i przejawia si� ich niedokrwieniem; zmiany jednak mog� wyst�powa� w r�nych t�tnicach na przyk�ad szyjnych, zaopatruj�cych m�zg w krew. Dochodzi wtedy do zw�e�, kt�re nie zdiagnozowane i leczone, mog� z kolei doprowadzi� do udar�w i zaburze� neurologicznych. Jakie objawy powinny budzi� nasz niepok�j? Jest ich wiele i nie spos�b wymieni� wszystkich. Powiem o najcz�stszych, a przy tym cz�sto �le diagnozowanych. Bardzo cz�stym objawem problem�w naczyniowych jest np. tzw. chromanie przystankowe. Bardziej obrazowo nazywa si� to po angielsku: choroba ogl�daj�cych wystawy. Rzecz w tym, �e b�l zmusza pacjenta do cz�stego zatrzymywania si�. Udaje wtedy, �e ogl�da wystawy, by nie budzi� zainteresowania innych. Gdy zg�osi si� z t� dolegliwo�ci� do lekarza pierwszego kontaktu, zdiagnozowanie przyczyny jest proste - wystarczy zbada� t�tno na stopach. Je�li wyst�puje jego deficyt, powinien dosta� skierowanie do naszej poradni. Diagnostyka obrazowa, przede wszystkim dobrze wykonane badanie ultrasonograficzne, da gwarantowan� odpowied�, jakie powinno by� dalsze post�powanie - czy wystarczy leczenie zachowawcze, czy konieczna jest interwencja chirurgiczna. Nie bez powodu podkre�lam "dobrze wykonane badanie usg". Aparat do badania mo�e kupi� ka�dy, i to nawet niez�ej jako�ci. Ale jako�� aparatu to jedno, a drugie - o co ju� bardzo trudno - to umiej�tno�ci przeprowadzaj�cego badanie. Na szcz�cie, tu mamy doskona�ych diagnost�w. S�dz�, �e wi�kszo�� czytelnik�w problemy naczyniowe kojarzy z �ylakami. Owszem, wiele os�b cierpi na �ylaki ko�czyn dolnych. Nie oznacza to wcale, �e musz� wyst�powa� charakterystyczne poszerzenia �y�, by zg�osi� si� do lekarza. Takie objawy, jak uczucie ci�ko�ci n�g, obrz�ki, skurcze nocne s� zdecydowanym wskazaniem do zainteresowania si� swoimi naczyniami. Nie leczone mog� doprowadzi� do powa�nych powik�a� w postaci zakrzepicy lub zakrzepowego zapalenia �y� g��bokich i owrzodze� podudzi. Warto podkre�li�, �e w leczeniu, opr�cz operacji, bardzo du�e znaczenie ma tryb �ycia i przyzwyczajenia. Znakomite efekty daje leczenie kompresyjne - uciskowe. Przez odpowiednie banda�owanie lub po�czochy mo�na nawet wygoi� owrzodzenia podudzi! Ostatnio w mediach bardzo reklamowane s� preparaty, rozwi�zuj�ce problem "ci�kich n�g". Czy uwa�a je Pan za skuteczne? Stosowanie preparat�w zawieraj�cych diosmin� (to nazwa chemiczna, handlowe mog� by� r�ne) jako jedynego sposobu leczenia jest wysoce nieskuteczne, podobnie jak wszelkiego rodzaju �el�w lub ma�ci. Przynosz� efekty tylko dora�nie. Zabiegi chirurgii naczyniowej maj� wielkie zastosowanie u pacjent�w dializowanych. Na czym to dok�adniej polega? To ca�kiem du�� grupa pacjent�w chirurg�w naczyniowych. Rzecz w tym, �e dla ka�dego dializowanego pacjenta ogromne znaczenie ma mo�liwo�� skutecznego i wielokrotnego pod��czania do tzw. sztucznej nerki. Chirurdzy naczyniowi proponuj� pacjentom dializowanym wytworzenie przetok �ylno-t�tniczych specjalnie do dializ, pozwalaj�cych na efektywn� dializ�. Zapewne wszyscy czytelnicy czekaj� na ostatni akord - budz�ce groz� t�tniaki. To te� zakres dzia�ania chirurg�w naczyniowych. Co to jest t�tniak? To wrzecionowate albo workowate uwypuklenie t�tnicy. Tak jak balon, mo�e p�kn�� - m�wi dr Sybilski. - Nie wiadomo, sk�d si� bierze. Zdaniem naukowc�w, przyczyny jego powstania mog� by� bardzo r�ne: mog� go wywo�ywa� zmiany mia�d�ycowe, zmiany degeneracyjne naczy� wynikaj�ce z proces�w starzenia, ale istnieje tak�e wersja, �e przyczyny mog� by� infekcyjne. I do tego ostatniego bardzo bym si� sk�ania�. Nie nale�y na s�owo "t�tniak" od razu umiera� ze strachu! Od czasu, gdy niemal powszechne sta�o si� badanie ultrasonograficzne, zacz�to wykrywa� bezobjawowe t�tniaki jamy brzusznej, podkolanowe i biodrowe. Tacy pacjenci s� pod nasz� kontrol�: oceniamy, z jak� dynamik� t�tniak ro�nie. Badania �wiatowe m�wi�, �e gdy osi�gnie �rednic� ok. 5,5 centymetra, nale�y go operowa�. Do tego stosowane s� nowoczesne techniki wewn�trznaczyniowe. Za pomoc� cewnik�w wprowadza si� do t�tnicy specjalny stent z pow�ok� z goreteksu lub poliestru, kt�ry jak gdyby wy��cza go z przep�ywu, automatycznie uniemo�liwiaj�c p�kni�cie. Zabieg jest niebolesny, a ryzyko powik�a� - niewielkie. Nie nale�y przesadza�, szuka� u siebie objaw�w choroby. Trzeba jednak by� czujnym i w razie potrzeby - wzi�� od lekarza pierwszego kontaktu skierowanie. Nasza poradnia chor�b naczy� mie�ci si� w budynku A (stary budynek, wej�cie od Placu Weteran�w). Obecnie przyjmujemy 3 razy w tygodniu, docelowo b�dzie to 5 razy - raz po po�udniu. Od zapisu do wizyty mija na og� nie wi�cej ni� dwa tygodnie. Telefon do poradni: (22) 619 63 09, (22) 555 11 85. Rozmawia�a Ewa Tucholska |